Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, đồng chí Cao Xuân Thu Vân, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam chia sẻ: Trong thời khắc đánh dấu 30 năm thành lập và phát triển của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, chúng ta thành kính bày tỏ lòng biết ơn và tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người đã đưa tư tưởng hợp tác xã vào Việt Nam và luôn quan tâm, vun đắp cho khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã không ngừng đơm hoa kết trái và có một vị trí hết sức quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cũng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước; sự quan tâm, phối hợp của các bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương, Liên minh hợp tác xã cấp tỉnh và các tổ chức thành viên trong phát triển kinh tế tập thể (KTTT), hợp tác xã (HTX) nói chung và hoạt động của Liên minh hợp tác xã Việt Nam nói riêng.

Thay mặt tập thể lãnh đạo và cán bộ, nhân viên, người lao động cơ quan Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, đồng chí Cao Xuân Thu Vân chân thành tri ân đến các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, thành viên, người lao động khu vực kinh tế tập thể, HTX, các đồng chí nguyên là lãnh đạo và cán bộ, nhân viên, người lao động cơ quan Liên minh Hợp tác xã Việt Nam qua các thời kỳ đã gắn bó và có nhiều đóng góp cho phong trào kinh tế tập thể, hợp tác xã và hệ thống Liên minh Hợp tác xã Việt Nam.

Kinh tế tập thể, hợp tác xã là xu hướng phát triển tất yếu, khách quan, là thành phần kinh tế quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Đây là chủ trương lớn, nhất quán và xuyên suốt của Đảng, Nhà nước ta trong phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đồng chí Nguyễn Tiến Quân - Nguyên Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phát biểu tại buổi gặp mặt

Ngay từ khi còn bôn ba tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rất quan tâm đến tổ chức KTTT, HTX. Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên đã kế thừa những tư tưởng về HTX của thế giới và phát triển một cách sáng tạo vào điều kiện cụ thể của Việt Nam. Trong cuốn “Đường kách mệnh” viết năm 1927, sau khi phân tích những lợi ích của HTX, Người đã nhấn mạnh: Tục ngữ Việt Nam có câu “Nhóm lại thành giàu, chia nhau thành khó”, “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại thành hòn núi cao”, lý luận HTX đều nằm trong những điều ấy. Người còn nói về tính chất của HTX là tổ chức kinh tế - xã hội; cách tổ chức HTX phải dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, cùng có lợi và đi từ thấp đến cao.

Thực hiện tư tưởng của Người, từ năm 1945, ngay sau khi Việt Nam giành được độc lập, Đảng, Nhà nước đã quan tâm chỉ đạo thành lập HTX. Trước tiên là tổ chức hình thành các mô hình hợp tác giản đơn như tổ đổi công, tổ vần công, tổ vay vốn... Đến năm 1948, HTX đầu tiên được thành lập tại chiến khu Việt Bắc, sau đó được phát triển rộng ra các tỉnh, thành phố. Có những thời điểm, cả nước có trên 80.000 HTX hoạt động trong các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân.

 phát biểu tại buổi gặp mặt

Từ năm 1986, thực hiện công cuộc Đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, cùng với quá trình đổi mới của đất nước, khu vực HTX đã có nhiều đổi mới. Hoạt động của HTX ngày càng đa dạng, từng bước đáp ứng yêu cầu của thành viên và xã hội. Bên cạnh hoạt động kinh tế, các HTX có nhiều đóng góp vào ổn định chính trị, an ninh quốc phòng và an sinh xã hội được thể hiện: các HTX tham gia ngày càng tích cực trong tạo việc làm, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; khôi phục và phát triển nhiều nghề truyền thống, gắn kết tình làng nghĩa xóm... Đến nay, cả nước đã có khoảng 121.000 tổ hợp tác, gần 31.000 HTX và 133 liên hiệp HTX, thu hút khoảng 10 triệu thành viên và người lao động.

Để đáp ứng yêu cầu tư vấn, hỗ trợ cho các HTX phát triển theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước, các tổ chức đại diện và hỗ trợ cho khu vực HTX lần lượt được Đảng và Nhà nước thành lập, đó là Ban quản lý HTX mua bán Việt Nam (1955), Liên hiệp HTX tiểu - thủ công nghiệp Việt Nam (1978), Hội đồng Trung ương lâm thời các doanh nghiệp ngoài quốc doanh (1991) và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam (1993).

Quang cảnh buổi gặp mặt

Trải qua các thời kỳ cách mạng Việt Nam, các HTX luôn có những đóng góp quan trọng vào công cuộc giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, kiến thiết quê hương. Và từ năm 1997 trở lại đây, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, Luật Hợp tác xã đầu tiên ra đời (tháng 3/1996) và chính thức có hiệu lực từ 01/01/1997; tiếp đó là Luật Hợp tác xã 2003 và Luật Hợp tác xã năm 2012, Luật Hợp tác xã năm 2023 đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn cho khu vực kinh tế tập thể, HTX phát triển. Đảng đã có Nghị quyết chuyên đề về kinh tế tập thể, HTX (Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 18/3/2002, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về “Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể”) và sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW, ngày 16/6/2022, Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới; cùng với nhiều kết luận, chỉ thị về kinh tế tập thể, HTX,... Trên nền tảng thuận lợi đó, các HTX đã có những nỗ lực, không ngừng vượt qua khó khăn để đổi mới, phát triển, tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; đặc biệt năm 2022, khu vực kinh tế tập thể, HTX đã phục hồi và phát triển mạnh mẽ sau hai năm bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19.

Cùng với quá trình hình thành và phát triển phong trào kinh tế tập thể, HTX ở Việt Nam, năm 1993, được sự đồng ý của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Chính phủ, Hội đồng Liên minh HTX Việt Nam được thành lập với chức năng, nhiệm vụ đại diện và hỗ trợ cho khu vực kinh tế tập thể, HTX hoạt động. Đến nay, Liên minh HTX Việt Nam đã trải qua 30 năm hình thành và phát triển, với 06 kỳ Đại hội.

Mỗi kỳ Đại hội là một mốc son đánh dấu sự phát triển về tổ chức và hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam gắn với quá trình củng cố, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, HTX theo quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Hệ thống tổ chức Liên minh HTX Việt Nam được kiện toàn từ Trung ương đến tất cả 63 tỉnh, thành phố trong cả nước.

Sau 30 năm xây dựng và phát triển, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Liên minh HTX Việt Nam thực sự trở thành tổ chức đại diện của HTX, liên hiệp HTX, tổ hợp tác; giữ vai trò nòng cốt và thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, HTX; làm cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với thành phần kinh tế tập thể, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Hiện nay, bộ máy của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam ngày càng được củng cố và phát triển. Cơ quan Liên minh HTX Việt Nam hiện có 11 ban tham mưu và cơ quan thường trực ở các vùng miền; 05 trung tâm tư vấn, hỗ trợ HTX; 06 trường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và dạy nghề; Tạp chí kinh doanh; Viện Phát triển Kinh tế hợp tác; Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX và các đơn vị kinh tế trực thuộc. Liên minh HTX cấp tỉnh có các phòng chuyên môn nghiệp vụ theo chức năng và hầu hết có Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX và Trung tâm tư vấn, hỗ trợ phát triển HTX trực thuộc. Đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam với gần 2.000 người, có trình độ đại học và trên đại học chiếm gần 80%.

Trong thời gian tới, để tiếp tục kế thừa và phát huy những kết quả và thành tích đã đạt được, Liên minh HTX Việt Nam tiếp tục tham mưu với Đảng, Nhà nước hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi để kinh tế tập thể, HTX phát triển năng động, hiệu quả, tăng về số lượng, quy mô, chất lượng; đa dạng về loại hình, hình thức liên kết, hợp tác; thu hút ngày càng nhiều cá nhân, hộ gia đình và tổ chức tham gia; nâng cao thu nhập và đời sống của thành viên; phục hồi và phát triển bền vững, giữ gìn bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường;… từng bước khẳng định vị trí, vai trò nền tảng của khu vực KTTT, HTX trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta.